‘Als ik het voor het zeggen had in de huisartspraktijk? Ik zou ervoor zorgen dat iedereen daar altijd werkt met een grote glimlach’, zegt Zakeya vol overtuiging. ‘Een huisarts moet warm zijn, zacht. Goed kunnen luisteren. Natuurlijk hebben ze het druk. Maar de patiënten komen daar niet voor hun lol. Ze komen omdat ze problemen hebben. Daarom moet je niet koud zijn, maar warm en lief.’
Zakeya vluchtte 20 jaar geleden uit Afghanistan naar Nederland. Sinds 2017 woont ze met haar zoon en dochter in een klein dorp in Noord-Holland. Ze werkte net in een toeristenwinkel toen corona uitbrak. Nu zit ze weer thuis.
Geen vaste huisarts
‘De dokter die ik eerst had, was goed’, vertelt ze. ‘Hij luisterde en zei daarna wat ik het beste kon doen. Soms haalde ik gewoon iets bij de drogist. Maar ik wist wat ik moest doen. Ik was 12 jaar bij hem. Nu is hij met pensioen. Er zijn nu veel dokters en ondersteuners in de praktijk. Ik heb geen vaste huisarts meer, ik weet niet eens alle namen. Ik weet alleen de naam van die ene dokter bij wie ik per se niet wil. Mijn dochter was ook laatst bij hem. “Hij luisterde niet eens”, zei ze tegen me.’
“Kijk het even aan”
‘Ik heb ongeveer vier of vijf keer per jaar contact met de praktijk’, vervolgt Zakeya. ‘Ik ga niet zo snel. Ik probeer het eerst zelf op te lossen. Vorige week had ik verschrikkelijke hoofdpijn. Dan neem ik rust, drink veel water en neem paracetamol. Maar als de pijn na tien dagen nog niet over is, ga ik naar de huisarts. En als ik dan daar ben, dan wil ik wel geholpen worden. Maar wat zeggen ze? “Neem drie dagen rust”. Dan voel ik me niet serieus genomen en word ik boos. “Kijk het nog even aan”, dat is het enige antwoord dat ik altijd krijg.’
Gaat vanzelf over
Eén keer had Zakeya veel pijn aan haar arm. “Gaat vanzelf over”, kreeg ik te horen. Maar dat was niet zo. ‘Verschillende keren ging ik terug. Voor de zekerheid maakten ze toch een hartfilmpje. Er was niks mis, zeiden ze. Ik ging naar mijn familie, voor Afghaans nieuwjaar. We hadden een tafeltje in een restaurant gereserveerd. Toen ging opeens mijn telefoon. Ik moest onmiddellijk naar het ziekenhuis, mocht niet eens meer zelf rijden. Iedereen in paniek. Later bleek gelukkig dat er toch niks aan de hand was. Maar dan denk ik; had dat niet anders gekund?’
Antibiotica
‘Mijn dochter was acht maanden toen ze in Afghanistan eens heel ziek was. In het ziekenhuis kreeg ze meteen antibiotica. Ze was nog een baby. Nu weet ik dat het helemaal niet goed is om meteen pillen te slikken. Dat het soms beter is om even te wachten of om iets anders te proberen. Maar hier is het andere uiterste; je gaat tien keer en je krijgt nog niks. Ik heb vaak buikpijn. Een tijd geleden had ik ook bloed in mijn ontlasting. Ik ging wel drie keer naar de huisarts, maar die testte alleen mijn urine. Toen belde ik een kennis voor advies, hij is huisarts in Zeeland. “Dit is niet goed”, zei hij. “Je ontlasting moet nagekeken worden”. Maar dat gebeurt niet. Als ik nu buikpijn heb, slik ik kruiden die mijn moeder me gaf. Dat helpt dan een beetje.’
Zus tevreden
‘Mijn zus is heel tevreden over haar huisarts. Mijn moeder ook. Ik ga wel eens met haar mee. Eén keer voelde ze zich niet goed, die huisarts luisterde en heeft meteen ter plekke alles gecontroleerd. Bloed, urine, alles. Bij mijn eigen huisarts kwam ik laatst met twee klachten. Maar naar die tweede wilde ze niet luisteren. Daar was geen tijd meer voor. Ik had dat meteen moeten zeggen toen ik belde, begreep ik. Dan had ik een dubbele afspraak gekregen.
